Νότιο Μεταλλείο Μαθιάτη-Στρογγυλού: ο ρόλος του ως μνημείο πολιτιστικής και περιβαλλοντικής κληρονομιάς για την Κύπρo

Η ευρύτερη περιοχή Μαθιάτη είναι γνωστή για τα πλούσια κοιτάσματα της σε ορυκτά
(χαλκό, χρυσό, άργυρο κ.ά.), και τον ρόλο που έπαιξε στην αρχαία και σύγχρονη μεταλλευτική οικονομία της Κύπρου. Στις αρχές του 20 ου αιώνα, η μεταλλευτική δραστηριότητα έφερε στο φως σημαντικά ευρήματα για την αρχαία εκμετάλλευση του χαλκού, ωστόσο, οδήγησε στην αλλοίωση του φυσικού και πολιτιστικού τοπίου της περιοχής. Αργότερα, η εγκατάλειψη των μεταλλείων στην περιοχή, οδήγησε σε ένα μεγάλο περιβαλλοντικό και πολιτιστικό πλήγμα, καθώς δεν έγινε ποτέ περιβαλλοντική αποκατάσταση, αλλά ούτε διατηρήθηκαν ή διασώθηκαν τα τεκμήρια της αρχαίας και σύγχρονης μεταλλευτικής δραστηριότητας. Εκτός αυτού, το πρόσφατο ενδιαφέρον εταιρειών για επαναλειτουργία μερικών μεταλλείων, έθεσε και θέτει σε κίνδυνο την κυπριακή μεταλλευτική κληρονομιά.
Το Νότιο Μεταλλείο Μαθιάτη-Στρογγυλού, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα των πιο πάνω, καθώς ως το μοναδικό μεταλλείο στην Κύπρο, το οποίο είναι υποψήφιο μνημείο UNESCO στην κατηγορία Φυσικό και Πολιτιστικό Τοπίο από το 2002, βρέθηκε στο κέντρο συζητήσεων, μετά από το ενδιαφέρον μεταλλευτικής εταιρείας για επαναλειτουργία του. Στο παρόν επεισόδιο, παρουσιάζεται το ιστορικό και αρχαιολογικό υπόβαθρο του μεταλλείου Στρογγυλού, με σκοπό να σκιαγραφηθούν οι αλλαγές που διαμόρφωσαν το τοπίο του, και την τοπική ταυτότητα. Τέλος, δίνεται έμφαση στον ρόλο του ως μνημείο πολιτιστικής και περιβαλλοντικής κληρονομιάς για την ευρύτερη περιοχή, αλλά και ολόκληρη την Κύπρο.