Quan niệm “nam tả nữ hữu”, người nam bên trái, người nữ bên phải vẫn hay được lưu truyền trong dân gian. Nó có nguồn gốc như thế nào và có mối liên hệ gì với những lý niệm truyền thống?
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/nguon-goc-cua-cach-noi-nam-ta-nu-huu.html
Ông bà ta thường nói: “Có đức mặc sức mà ăn”. Câu nói ấy vừa là đề cao tầm quan trọng của đức, cũng là muốn răn dạy rằng, con người dù làm gì cũng phải coi trọng đức, tích đức. Con người tích đức như thế nào? Có phải chỉ là cho đi vật chất không? Nhưng không phải ai cũng có điều kiện vật chất để cho đi. Kỳ thực có nhiều cách tích đức mà ngay cả khi không có điều kiện vật chất, mỗi người vẫn có thể làm được.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/20-cach-tich-duc-trong-cuoc-song-hang-ngay-phan-1.html
Thời cổ đại, lễ nghi được coi là một phần quan trọng của cuộc sống, chính là có lễ thì an, vô lễ thì nguy. Lễ được dùng để để trị sửa tính khí và hun đúc tâm tính. Ăn uống sinh hoạt có lễ có tiết, dung mạo thái độ cung kính, tiến lui bước đi có phong độ, đây là điều mọi người đều mong muốn. Giữa nam nữ thì cũng có sự ý tứ trong lễ nghi, gọi là “nam nữ hữu biệt”.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/tri-tue-co-nhan-nguon-goc-su-y-tu-trong-le-nghi-giua-nam-va-nu.html
Tục ngữ nói: “Mỗi người đều có cảm xúc tức giận, phát ra là bản năng, áp chế được là bản lĩnh”. Bởi vậy có thể thấy, không dễ dàng tức giận, luôn giữ được vẻ ôn hòa với mọi người chính là một loại mỹ đức, cũng là giáo dưỡng cao thượng.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/giu-duoc-ve-mat-on-hoa-la-giao-duong-cao-nhat.html
Kinh Dịch giảng: “Đức hạnh kém mà nhận địa vị tôn quý, trí tuệ và năng lực thấp mà lại mưu sự lớn, sức lực yếu ớt mà nắm giữ trọng trách, người như vậy không có mấy kẻ là không gặp tai họa.” Thừa tướng, nhà sử học Tư Mã Quang cũng nói rằng: “Đức không xứng địa vị, tất có tai ương”. Nếu một người mà phẩm đức thấp kém, tài năng hèn mọn, nhưng thân lại ở địa vị cao quý thì nhất định sẽ có tai ương giáng xuống. Khi phát hiện ra khả năng của bản thân chưa đủ, cần lặng lẽ bồi dưỡng thêm, bởi vì tùy tiện làm việc quá sức không chỉ khiến bản thân bị suy sụp mà còn rất dễ dàng xảy ra tai họa không đáng có.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/dao-tri-quoc-duc-kem-tai-mon-ma-o-ngoi-cao-at-gay-hoa.html
Trong quá trình trẻ lớn lên, việc đụng chạm với bạn bè là điều khó tránh khỏi. “Có người đánh con tôi, rốt cuộc tôi có nên dạy con đánh lại hay không?”.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/doi-song/khi-con-bi-ban-danh-cha-me-co-nen-day-con-danh-lai.html
Khi nội tâm của một người đủ lớn mạnh thì vô luận bên ngoài có phát sinh sự tình gì người ấy đều có thể tự tin và thong dong ứng đối. Nhưng nội tâm lớn mạnh cần phải tu hành mới có được. Trong “Cách ngôn liên bích” viết: “Luyện tâm khi khó, dưỡng tâm khi tĩnh, giữ tâm khi thiền, nghiệm tâm khi hành, xét tâm khi nói, chế tâm khi động”. Làm được sáu điều này, nhân sinh vững vàng, nội tâm cường đại và mọi việc thông thuận, bớt phiền toái.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/6-phuong-phap-tu-tam-trong-cach-ngon-lien-bich.html
Trong thời đại “đánh mất chữ Hiếu” này, các bậc cha mẹ làm thế nào để giáo dục con cái hiếu kính với người lớn?
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/doi-song/trong-thoi-dai-danh-mat-chu-hieu-nay-lam-the-nao-de-giao-duc-con-hieu-kinh-nguoi-lon.html
Tu dưỡng là chỉ hành trình một người bồi đắp phẩm chất, đạo đức, khí chất và sự lĩnh ngộ đối với sinh mệnh trong một thời gian lâu dài không ngừng nghỉ. Cổ nhân đề cao sự tu dưỡng, cho rằng chỉ khi có tu dưỡng thì mới làm chủ được bản thân và có những lựa chọn sáng suốt ở trong bất kỳ hoàn cảnh nào, thời điểm nào. Sự tu dưỡng thể hiện ở trong bất kỳ khía cạnh nào của cuộc sống, và nó chính là thân phận thứ hai của mỗi người.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/18-khia-canh-lon-can-tu-duong-trong-doi-nguoi.html
Gia quy, gia huấn là một phần không thể thiếu trong mỗi gia đình, gia tộc, là nền tảng giáo dưỡng của mỗi người. Người xưa và các bậc thánh hiền đều rất coi trọng gia huấn, họ đã để lại những bài học quý báu cho hậu nhân.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/doi-song/nhung-gia-quy-gia-huan-cua-nguoi-xua-giup-tao-lap-gia-dinh-hung-vuong.html
Những người lớn tuổi thường hay dặn dò con cháu như thế này: “tích đức, làm việc tốt”. Khi có người làm việc thương thiên hại lý, cổ nhân thường có câu rằng: “thất đức, tổn đức”. Vậy đức ấy là gì?
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/tich-duc-that-duc-la-gi.html
Luân lý đạo đức là các nguyên tắc chỉ đạo trong việc “tu thân, trị quốc, bình thiên hạ”. Nó được cho là có nguồn gốc từ thời sơ khai của loài người. Khi người ta hiểu và hành xử theo thì mới có thể chu toàn được đạo làm người mà đạt được thánh đạo.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/luan-ly-dao-duc-lam-nguoi-va-nguyen-tac-xu-the-can-ban-nhat-cua-co-nhan.html
Ban Chiêu, tự Huệ Ban, là nữ sử học gia đầu tiên của Nho gia, đồng thời là nhà văn thời Đông Hán. Bà sinh ra trong một gia đình có truyền thống học vấn uyên thâm. Cha bà là Ban Bưu, đại văn hào thời Đông Hán, anh trai cả Ban Cố là người biên soạn sách Tiền Hán thư. Sinh thời, nữ sử gia Ban Chiêu thường được truyền vào Hoàng cung dạy kinh sử cho Hoàng hậu, Quý phi, hay cung nhân, và được gọi là Lão Sư.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/nu-su-hoc-gia-thoi-dong-han-ban-ve-duc-hanh-nguoi-phu-nu.html
Trong sách Luận Ngữ có viết: “Quân tử thành nhân chi mỹ, bất thành nhân chi ác, tiểu nhân phản thị”, tức là người quân tử có đạo đức cao thượng luôn muốn đem lại cái tốt cho người, giúp người làm việc tốt, không thúc đẩy người làm việc xấu còn kẻ tiểu nhân thì trái ngược lại.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/bac-quan-tu-vi-nguoi-ke-tieu-nhan-vi-minh.html
Trong “Lễ Ký” viết: “Quân tử vô cố ngọc bất khứ thân”, nghĩa là người quân tử thường mang ngọc, nếu không có lý do gì thì họ sẽ không cởi ngọc ra. Người quân tử xưa đeo ngọc không phải chỉ để làm vật trang sức mà quan trọng hơn là ngọc còn có tác dụng chính lại tâm con người.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/y-nghia-sau-xa-viec-deo-ngoc-cua-nguoi-xua.html
Trong một xã hội phát triển, quyền lực luôn đi đôi với nghĩa vụ, và khi người có quyền sử dụng quyền lực của mình, việc đó phải nằm trong phạm vi nghĩa vụ, và phải được điều chỉnh mức độ sử dụng quyền lực theo đạo đức, lương tâm nghề nghiệp.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/blog/quyen-nghia-vu-va-dao-duc.html
Có câu nói rằng sự trưởng thành của một người không được quyết định bởi tuổi tác mà nằm ở chỗ tâm tính. Còn sự hoàn thiện của tâm tính không phải vì người ta gặp được nhiều ít sự tình, mà thể hiện ở thái độ ứng xử, đối đãi với mỗi sự tình mà bản thân gặp phải. Làm sao để hoàn thiện tâm tính, kiểm soát được lời nói, hành vi của mình để không phải hối tiếc khi về già? Dưới đây là 8 lời răn dạy vô cùng hữu ích của người xưa.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/8-dieu-luc-tuoi-tre-khong-lam-khi-ve-gia-se-hoi-tiec-vo-cung.html
Mạnh Tử giảng: “Khi trời giao sứ mạng trọng đại cho người nào, nhất định trước hết phải làm cho ý chí của họ được tôi rèn, làm cho gân cốt họ bị nhọc mệt, làm cho thân xác họ bị đói khát, làm cho họ chịu nỗi khổ sở nghèo túng, làm việc gì cũng không thuận lợi. Như thế là để lay động tâm chí người ấy, để tính tình người ấy trở nên kiên nhẫn, để tăng thêm tài năng cho người ấy.” Bởi vậy cổ nhân cho rằng một tố chất của người làm việc lớn là phải chịu được nỗi khổ tâm chí.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/nguoi-chiu-duoc-noi-kho-tam-chi-moi-lam-thanh-duoc-viec-lon.html
Vương Dương Minh là một nhà hiền triết lỗi lạc của triều Minh. Ông là người văn võ song toàn, tinh thông thư pháp, quân sự, giáo dục, văn học, triết học, có ảnh hưởng sâu rộng ở cả Triều Tiên, Nhật Bản và Việt Nam. Ông viết ra bài “Vương Dương Minh gia huấn” để răn dạy con trai mình là Vương Chính Hiến. Mặc dù toàn bộ bài viết này chỉ gồm 96 chữ nhưng nó lại cô đọng trí tuệ làm người và đối nhân xử thế hữu ích cho người đời sau.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/96-chu-co-dong-tri-tue-trong-gia-huan-cua-vuong-duong-minh.html
Socrates là triết gia Hy Lạp cổ đại. Ông được mệnh danh là bậc thầy về lý luận, truy vấn. Ông thường đưa ra một loạt các câu hỏi, từ đó rút ra những chân lý. Những câu hỏi của Socrates thoạt nghe có vẻ rất đơn giản, nhưng ý nghĩa và bao hàm đạo lý thâm sâu, là bài học cho hậu nhân.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/nguy-bien-thuc-su-la-gi-thu-doan-nguy-bien-thong-thuong-nhu-the-nao.html
Khổng Tử được tôn là “Vạn thế sư biểu”, nhưng cũng bị búa rìu dư luận, bị dè bỉu và bị nhét chữ vào miệng nhiều nhất. Có điều ít ai chịu nghiền ngẫm Luận Ngữ, được cho là ghi chép lại những lời nói của ông. Đọc lại bài viết cách đây 23 năm, tôi vẫn không thay đổi quan điểm. Có lẽ tôi là người bảo thủ tệ hại. Dù sao, tìm được kẻ sĩ thời nay theo khuôn mẫu của Khổng Tử là điều hiếm hoi, nhưng vẫn có rải rác. Tôi kính trọng họ.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/khong-tu-phai-chet-de-nen-kinh-te-cat-canh.html
Thành ngữ cổ có câu: “Thức thời vụ giả vi tuấn kiệt”, kẻ thức thời là trang tuấn kiệt. Câu nói này thường được mọi người hiểu là người có khả năng thích ứng với tình thế, nhận rõ sự lên xuống của thời đại thì được xưng là anh hùng hào kiệt.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/ke-thuc-thoi-moi-la-trang-tuan-kiet.html
Dân gian vẫn có câu: “Khó nhất là tu tại gia, thứ hai tu chợ, thứ ba tu chùa”, cũng có nơi nói: “Thứ nhất là tu tại gia, thứ hai tu chợ, thứ ba tu chùa”. Vậy tu luyện rốt cuộc là tu thứ gì? Vì sao tu tại gia lại là điều khó nhất? Những câu hỏi này cũng khiến nhiều người quan tâm không khỏi thắc mắc.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/vi-sao-lai-noi-kho-nhat-la-tu-tai-gia.html
Lương Văn Can (1854-1927), một nhà chí sĩ thời thuộc Pháp, từ đầu thế kỷ 20 đã khẳng định: “Nhà buôn cần có đủ thương đức thương tài mới cạnh tranh được với tư bản thế giới”. “Thương đức – thương tài” – hai chữ đó đã gói gọn triết lý về đạo đức kinh doanh cho người Việt học hỏi.
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/van-hoa/thuong-duc-thuong-tai-4-triet-ly-quy-gia-ve-dao-kinh-doanh-nguoi-viet-da-co-tu-dau-tk-20.html
Trong cuộc sống, có rất nhiều người luôn cảm thấy mình sống một đời đau khổ, “Tại sao tôi sống tốt như thế này, luôn làm việc thiện, không hại ai cả, mà tôi luôn cảm thấy mình thật khổ sở?”, “Tại sao tôi đối xử tốt với người khác mà mọi người lại bất công với tôi như vậy?”, “Tại sao tôi luôn nỗ lực làm việc mà vẫn cứ nghèo đói, ông Trời có công bằng với tôi không?” v.v… Vậy thì rút cuộc là vì sao?
Mời đọc bài tại: https://trithucvn.co/doi-song/vi-sao-nhieu-nguoi-luon-cam-thay-minh-song-mot-doi-dau-kho.html